سامانه مدیریت اطلاعات تحقیقات، پژوهش و فناوری

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

---

سقط جنین به ختم بارداری قبل از هفته بیستم بارداری و تولد جنین هایی با وزن کمتر از ۵۰۰ گرم اطلاق می گردد (۱و۲). سقط جنین یکی از معدود مشکلاتی است که زندگی زوجین را درگیر کرده و جز شایع ترین عوارض بارداری می باشد (۳). سقط جنین انواع مختلفی دارد: در یک حالت بعد از شروع بارداری، به دلایل جنینی یا مادری، محصول بارداری به طور خودبه خودی از رحم مادر خارج می شود که به آن سقط خودبه خودی می گویند. در حالتی دیگر در فرآیند بارداری مشکلی وجود ندارد ولی به دلایلی به طور ارادی خاتمه داده می شود. این نوع سقط جنین، مغایر با قوانین است که به آن سقط جنایی یا غیرقانونی نیز گفته می شود. هنگامی سقط جنین قانونی است که در بیمارستان و شرایط ایمن انجام شود و خطر مرگ تا حد زیادی کنترل می شود. پذیرش فردی معمولا به صورت ناایمن در محیطی انجام می شود که حداقل استاندارهای بهداشتی را ندارد (۴). سقط های غیر بهداشتی از مشکلات عمده زنان در دوره باروری آنها می باشد. این نوع از سقط عمدتا خارج از سیستم قانونی و توسط افرادی که اطلاعات و مهارت کافی در این زمینه ندارند و در محیط فاقد استانداردهای بهداشتی و پزشکی است انجام می گیرد (۵). در سال های اخیر شیوع سقط های خودبه خودی در زنان افزایش یافته است (۶و۷). سقط خودبه خودی که به از دست رفتن جنین قبل از هفته بیستم بارداری اطلاق می شود، از رایج ترین درگیری های بارداری محسوب می شود و در ۱۰-۲۰ درصد از بارداری ها رخ می دهد. سقط خودبه خودی ممکن است علل مختلف ژنتیکی و یا فیزیولوژیکی داشته باشد (۶و۸).
بر طبق برآورد سازمان بهداشت جهانی از هر ۱۰ بارداری، یک مورد به طریق سقط جنین ناایمن خاتمه می یابد و از هر ۸ مورد مرگ و میر مادران، یک مورد ناشی از سقط جنین های ناایمن است(۹). در بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ به طور متوسط سالیانه ۵۵.۷ میلیون سقط در جهان به وقوع پیوسته که از این تعداد ۲۵.۱ میلیون سقط غیرایمن بوده و ۹۷ درصد آن در کشورهای در حال توسعه رخ داده است (۱۰). قابل ذکر است که حداقل ۸درصد علل مرگ و میر مادران در جهان به علت سقط غیرایمن است. سالیانه ۱۲۱ میلیون بارداری ناخواسته در جهان به وقوع پیوسته است که ۶۱ درصد آنها منتج به سقط شده است(۱۱). در ایران سقط تنها به منظور حفظ جان مادر تا قبل از چهار ماهگی بارداری مجاز شمرده می شود (۱۲). این نوع سقط که با عنوان سقط درمانی شناخته می شود از سال ۱۳۸۴ به صورت قانونی درآمده است(۱۳). آمار دقیقی از سقط جنین در ایران در دسترس نیست و بر اساس تحقیقات صورت گرفته آمار سقط غیرقانونی سالیانه حدود ۲۹۰ هزار و بیشترین محدوده سن سقط بین ۱۵ تا ۲۴ سال بوده است(۱۴). همچنین در مطالعه ای در تهران گزارش شد که سالیانه ۱۱۵۰۰ سقط در زنان متاهل به وقوع می پیوندد(۱۵).
طبق مطالعات انجام شده از علل سقط جنین می توان حالات غیرطبیعی شکل رحم، اشکالات سیستم ایمنی، مشکلات هورمونی، نواقص آناتومیک و آندومتریوز، سن مادر، عوامل محیطی، عفونت ها، بیماری های مادر و اختلالات کروموزومی و ژنتیکی، اختلال اندوکرینی مانند: هیپوتیروییدی، دیابت، مصرف داروها، سیگار، الکل، کافین، اشعه، داروی ضدبارداری، ترومای فیزیکی، عوامل خونی و موارد ناشناخته را  نام برد (۱۶-۱۸). همچنین وقتی مادران با بارداری ناخواسته مواجه می شوند ناگزیر به انجام سقط می شوند (۱۹). صرف نظر از علل سقط، عوارض ناخوشایند و در برخی موارد خطرناک آن برای مادر غیرقابل انکار است. از این عوارض می توان به خونریزی، اختلالات انعقادی، عفونت رحم، شوک باکتریال، سپتی سمی، نارسایی حاد کلیه، پارامتریت و پریتونیت و حتی مرگ مادر اشاره نمود (۲۰). همچنین این عارضه بارداری منجر به اختلالات جسمی، افسردگی، اضطراب، اختلالات خواب و مشکلاتی در سلامت عمومی فرد می شود و عملکرد اجتماعی فرد و خانواده را کاهش می دهد (۲۱). پیامدهای سقط ناامن فقط متوجه خود فرد نمی شود بلکه کل سیستم مراقبت بهداشتی را متاثر می سازد زیرا بسیاری از منابع باید صرف درمان عوارض ناشی از سقط های غیر ایمن شود (۲۲). ۵۰-۶۰ درصد بارداری ها در ۲ یا ۳ هفته اول سقط می شوند به نحوی که حتی خود مادران باردار نیز متوجه نمی شوند. ۱۲-۱۵ درصد بارداری ها هم به پایان می رسد و زنان باردار متوجه سقط جنین خود می شوند. ناباروری و سقط مکرر جنین از مشکلات فردی و اجتماعی هستند که می تواند افراد مبتلا را در معرض فشارهای روانی گوناگون قرار دهد. بروز رفتارهای تکانشی و خشم های پراکنده، استرس، احساس بی ارزشی و بی کفایتی، اضطراب و تشویش به ویژه در درمان های طولانی و ناموفق، باورهای منفی نسبت به خود، نگرانی در مورد جذابیت های جنسی، احساس طردشدگی، نگرانی شدید و کاهش عزت نفس از جمله مشکلات روانی هستند که از سوی محققین گزارش شده اند و این مشکلات خود منجر به استرس و اضطراب در این افراد می گردند(۲۳).
مرگ و میر مادران به دلیل عوارض بارداری و زایمان از مهمترین شاخص های نشان دهنده توسعه کشورها و متشکل از مجموعه عوامل مختلفی است که مداخله در هر مرحله می تواند از بروز مرگ های مشابه بعدی جلوگیری کند. سقط جنین از جمله مسایل فراگیر در جوامع بشری است که نه تنها نیازمند بررسی های همه جانبه از لحاظ پزشکی و بهداشتی است بلکه معلول علل بی شماری است که در حیطه های مختلف فقهی، حقوقی و اجتماعی قابل بررسی است. در دوران همه گیری کووید۱۹، تغییرات در سبک زندگی مانند فاصله گذاری و محدودیت های اجتماعی و اقتصادی، از دست دادن شغل و نبود حمایت های اجتماعی توسط دولت ها، ابتلای زن باردار به بیماری، محدود شدن انجام مراقبت های روتین دوران بارداری و یا حتی مرگ همسر به دلیل بیماری از عوامل تمایل به سقط ذکر شده است(۲۴). کووید۱۹ و به تبع آن سقط در دوره همه گیری یکی از مباحث چالش برانگیز است. یکی از مهمترین پیامد سقط های عمد و غیرایمن، ناتوانی های جسمی و مرگ و میر مادران است(۲۵). شیوع بیماری کووید۱۹ و تعداد موارد ابتلا و مرگ و میر ناشی از آن در سراسر جهان رو به افزایش است که در این بین نیز اضطراب در مورد کووید۱۹ شایع است و یکی از مواردی که باید کنترل شود، استرس و اضطراب ناشی از اپیدمی کرونا ویروس در زنان باردار برای جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته است (۲۶). کووید۱۹ افراد دارای بیماری های زمینه ای و سیستم ایمنی ضعیف را بیشتر درگیر می کند. در این میان زنان باردار نیز به علت تغییرات فیزیولوژیکی دوران بارداری بیشتر در معرض ابتلا قرار دارند (۲۷).
در مورد ویروس و اثرات آن از جمله عوامل قطعی خطر بیماری و میزان مرگ و میر مادران باردار، جنین و نوزادان اطلاعات چندانی در دسترس نیست و موارد ناشناخته زیادی وجود دارد. با این وجود می توان با ارایه توصیه و آموزش ها در زمینه اقدامات پیشگیرانه برای زنان باردار و ایجاد  بسترها و تمهیدات لازم از سوی مسئولان بهداشتی و درمانی کشور برای نظارت و پیگیری منظم این گروه از افراد اقدام نمود. همچنین دسترسی زنان به مراکز بهداشتی درمانی و پایگاه های سلامت و مشاوره درباره تنظیم خانواده و تدوین آیین نامه های مبتنی بر اصول اخلاقی در دوره همه گیری کرونا جهت پیشگیری از سقط های غیرایمن و القایی ضروری است. لذا با توجه به اهمیت موضوع سقط به عنوان یک عامل تهدید کننده سلامتی مادران و با توجه به محدود بودن داده های مربوط به سقط و وضعیت سلامت مادر پس از سقط و همچنین نبود مطالعات کافی و گسترده در این زمینه در شهر خرم آباد و همینطور با استناد به ناشناخته بودن بیماری کووید۱۹ و عوارض حاصل از آن در بارداری، انجام مطالعه ای برای تعیین عوامل موثر بر سقط جنین در زنان باردار شهر خرم آباد در شش ماهه دوم سال ۱۳۹۹ ضروری به نظر می رسد.

واژه‌های کلیدی: سقط جنین، مادر باردار، ‌ کووید۱۹، همه گیری، خرم آباد

     

ارسال نظر درباره این پروپزال : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

---

---