سامانه مدیریت اطلاعات تحقیقات، پژوهش و فناوری

---

دیابت شایع‌ترین اختلال متابولیک است (۱۰).که در آن بدن قادر به تولید انسولین نیست و یا استفاده از آن به‌طور مناسب صورت نمی‌گیرد(۱۱). بیماری دیابت حالتی پیش‌رونده دارد و باعث ناتوانی و مرگ‌ومیر زودرس می‌شود(۱۲). از عوارض حاد دیابت، نوروپاتی، نفروپاتی، رتینوپاتی است که می‌توانند منجر به ایجاد اختلالات بینایی و بیماری‌های قلبی عروقی، قطع عضو، سکته مغزی و اغماء شود(۱۳). از علائم این بیماری پر ادراری، پر نوشی، شب‌ادراری و کاهش وزن اشاره نمود(۱۴). دیابت بین ۶ تا ۱۵ درصد از افراد جامعه را درگیر می‌کند و به‌طوری‌که درصد بالایی از این موارد ناشناخته بوده و تشخیص داده نمی‌شود(۱۵) بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی میزان شیوع دیابت در سال ۲۰۱۱ برای افراد بالغ ایران برابر ۱۰,۳ درصد گزارش‌شده است که این میزان در مردان ۱۰ درصد و در زنان ۱۰.۴ درصد اعلام‌شده است(۱۶)

در مطالعه وزیری نسب و همکاران (سال ۱۳۹۱) که در یک نمونه ۳۶۷ نفر بیماران دیابتی شهر تهران جهت مقایسه مدل‌های جمعی تعمیم‌یافته و مدل‌های خطی تعمیم‌یافته در برآورد عوامل خطر رتینوپاتی انجام شد تأثیر خطی متغیرهای طول مدت ابتلا به بیماری، هموگلوبین گلیکوزیله و فشارخون سیستولیک در رتینوپاتی گزارش‌شده است همچنین در مطالعه احمدی و همکاران (در سال ۱۳۹۲) که در یک نمونه ۵۳۵۷ نفری از بیماران دیابت نوع دو جهت پیش‌بینی دیابت نوع ۲ و تعیین میزان تأثیر عوامل خطر با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک در شهر کرمان انجام دادند عواملی از قبیل مصرف داروی کاهش فشارخون در دو هفته گذشته با تجویز پزشک، جنسیت، سطح تحصیلات، دور کمر، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری، وزن،BMI، فشارخون دیاستولیک، سن، فشارخون دیاستولیک، اندازه دور باسن، تری گلیسیرید، کلسترول، سطح LDL، استفاده از مواد مخدر، قد، سطح HDL و داشتن فعالیت شدید ۱۰ دقیقه معنی‌دار بودند(۲).

در مطالعه بالیتو (۲۰۱۷) با استفاده از مدل رگرسیون جمعی و تابع مفصل به تحلیل داده­های دیابت در شهر سانتیاگو پرداخت. در این تحقیق میزان تغییرات بیان دو پروتئین HbA۱c و GA با استفاده از مدل جمعی تحلیل شده و در ادامه با استفاده از تابع مفصل توزیع توام تغییرات بیان آنها و به تبع آن  تغییرات یکی از آنها به کمک دیگری پیشبینی شدند. در این تحلیل متغیرهای مستقل مورد استفاده شامل جنسیت، ترک سیگار، مصرف سیگار، مصرف الکل، سن، ورزش، میزان گلوکز، BMI و MCV  بودند که تاثیر آن­ها بر میزان پروتئین­های مورد بررسی تعیین شد. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان گلوکز در هردو پروتئین نقش اساسی را ایفا می کند و میزان جذب HbA۱c بصورت تابعی خطی از سن افزایش پیدا می کند که این تاثیر برای افراد بالای ۶۰ سال معنی دار شده است.  همچنین شاخص توده بدنی (BMI) و میزان چاقی افراد برروی پروتئین GA اثر معنی دار معکوس و بر HbA۱c اثر معنی دار مثبت داشتند(۱).

با توجه به مزمن بودن وعدم وجود درمان قطعی بیماری دیابت شناخت عوامل مؤثر در بروز آن کمک شایانی در جهت مدیریت این بیماری نموده و می‌تواند در پیشگیری، تشخیص زودهنگام و کاهش رنج ناشی از این عوارض مؤثر باشد در مطالعات قبلی از تحلیل رگرسیون چندگانه که یکی از تکنیک های آماری برای تعیین عوامل اثرگذار بر دیابت است به‌طور گسترده استفاده‌شده است؛ و این مدل هنگامی‌که ارتباط بین متغیرهای مستقل و پاسخ، خطی است یک ابزار قدرتمند می‌باشند؛ اما فرض خطی بودن در بسیاری از کاربردها، محدودکننده است. بدین‌صورت که در بسیاری از کاربردها ارتباط کاملاً خطی نمی‌تواند تأثیرگذاری عوامل در مدل تبیین نماید.

در شرایطی که ارتباط میان متغیر پاسخ و متغیرهای مستقل خطی نیست استفاده از مدل‌های غیرخطی توجیه‌پذیر است. یکی از مدل‌های مناسب غیرخطی استفاده از مدل‌های جمعی تعمیم‌یافته است. مدل رگرسیون جمعی در سال ۱۹۹۰ توسط هاستی و تیبشیرانی ارائه شد این مدل نا پارامتری است که برخلاف مدل خطی ساده داده‌ها شکل منحنی پاسخ را تعیین می‌کنند. در مدل جمعی تعمیم‌یافته فرض بر این است که متغیر پاسخ دارای توزیعی از خانواده نمایی باشند و تفاوت اساسی این مدل‌ها با مدل‌های دیگر استفاده از توابع هموار گر نامعلوم است که این توابع قابلیت جمع‌پذیری دارند. ویژگی مهم یک هموارساز ماهیت نا پارامتری آن است بدین‌صورت که یک فرم تابعی از پیش تعیین‌شده برای بیان رابطه که این رابطه به‌طور مستقیم از داده‌ها حاصل می‌شود، به همین دلیل هموارسازی ابزاری برای رگرسیون نا پارامتری تلقی می‌شود. میانگین متحرک، خط متحرک، هموارسازهای هسته و هموارسازهای اسپلاین چند نمونه از تکنیک های هموارسازی هستند. از طرفی جهت پیش‌بینی شاخص‌های HBA۱c و FBS استفاده از تابع مفصل جهت تعیین تابع توزیع احتمال توأم بین دو متغیر مذکور است تابع مفصل یک ابزار قدرتمند برای بیان وابستگی بین متغیرها است که در آن با پیدا کردن مدل احتمالی مناسب برای داده‌های چند متغیره به بررسی تحلیل ارتباط میان آن‌ها پرداخته می‌شود. در این تحقیق هدف بر آن است که با ارائه یک روش آماری قوی برای دادهای دیابت  با استفاده از مدل رگرسیون جمعی مفصل به  پیش‌بینی دیابت و عوامل مؤثر بر آن پرداخت.

---

نمونه های بالینی هلیکوباکتر پیلوری از نمونه بیوپسی توسط پزشک متخصص از بیماران با علائم بیماری های گوارشی فوقانی از ناحیه آنتروم معده از بیماران مراجعه کننده به مطب پزشکان که به طور معمول تحت آندوسکوپی گوارشی – معدی قرار گرفته اند ،جمع آوری می شود  سپس نمونه ها در محیط انتقالی BHI broth می باشند و  به آزمایشگاه منتقل و هموژنیزه می شوند.سپس کشت بر روی محیط اسکیرو در شرایط میکروآئروفیلیک انجام می شود وانکوبه می کنیم در مرحله بعد جهت شناسایی هلیکو باکتر پیلوری از تست های تاییدی اوره آز. اکسیداز وکاتالازاستفاده می کنیم سپس تعیین مقاومت به کلاریترومایسین، تتراسیکلین، آموکسی سیلین و مترونیدازول با استفاده از روش دیسک دیفیوژن  انجام می شودو در ادامه از نمونه های حساس ، بررسی پرسیستر با روش لیزوزیم و تایید با بررسی ۵ برابر MIC   انجام خواهد شد.بعد از آن استخراج DNA انجام می دهیم وجهت مشخص نمودن وجود هلیکو باکتر پیلوری تکثیر ژن های ureA  با استفاده از واکنش زنجیره پلیمراز انجام می گیرد، درنهایت فالوآپ بیمارانی که پرسیستر دارند  را به دوصورت درمان در invitro  وinvivo   تحت درمان با آنتی  بیوتیک های  تتراسایکلین وآمینوگلیکوزیدهای اضافه شده به درمان انجام خواهد گرفت.

---

با توجه به میزان بالای آمار خودکشی در استان ایلام در مقایسه با سایر نواحی کشوری، به نظر می‌رسد که بررسی‌هایی فراتر از مطالعات توصیفی و تحلیلی مورد نیاز است. امروزه مطالعات بیولوژیکی، یکی از ابزارهای مورد استفاده در شناخت انواع بیماری‌ها خصوصا بیماری‌های روانپزشکی می باشد. معرفی فاکتورهای مختلف زیستی در بررسی روند بروز بیماری‌ها، نه تنها به شناسایی آنها کمک می‌کند بلکه می‌تواند راهکارهای جدیدی در پیشگیری و درمان آن‌ها نیز ارائه نماید. بر همین اساس برآن شدیم تا وضعیت اکسیدان، آنتی‌اکسیدان و فاکتور رشد عصبی را در افراد اقدام‌کننده به خودکشی مراجعه‌کننده به بیمارستان شهید مصطفی در شهر ایلام بررسی کنیم.

---

چکید ه

---

زمینه و هدف: ژن ویژه توقف رشد ۲(GAS۲) در فعالیتهای سلولی متعددی مانند چرخه سلولی، مرگ برنامه ریزی شده و تکثیر سلولی دخالت دارد و ممکن است بطور بالقوه در گسترش سرطان نقش داشته باشد. بااینحال، ارتباط GAS۲ با پیشرفت و پیش آگهی سرطان کولورکتال مشخص نیست و نیاز به بررسی دارد. بنابراین، این مطالعه رابطه بین بیان  GAS۲ بافت توموری را با گسترش و پیش آگهی سرطان کولورکتال مورد بررسی قرار داد ..
مواد و روش ها: در این مطالعه موردی-شاهدی، نمونه های جراحی بافت توموری و بافت سالم مجاور آن از ۴۰ بیمار مبتلا به سرطان کولورکتال بطور آینده نگر در انستیتو کانسر بیمارستان امام خمینی تهران جمع آوری گردید و میزان نسبیGAS۲ بافتها با روش Real-time PCR کمی سنجش گردید. ارتباط میزان بیان GAS۲ در بافت توموری با پارامترهای بالینی-آسیب شناختی و میزان بقای کلی بیماران  مشخص گردید.
نتایج: میزان نسبیGAS۲ در بافتهای توموری نسبت به بافتهای  سالم مجاور آنها افزایش قابل توجهی داشت ((۴۰/۳-۱۷/۱) ۹۶/۱ در مقابل (۳۱/۱-۰/۱) ۱۰/۱، ۰۰۰۰۱/۰= P) . بعلاوه، میزان نسبی GAS۲ در بافتهای توموری ارتباط معنی دار با ویژگی های آسیب شناختی سرطان از جمله مرحله بندیTNM ،گرید ،اندازه ، و تهاجم تومور به سیستم لنفاوی وعروقی و همینطور کاهش بقای کلی بیماران نشان داد (به ترتیب، ۰۱/۰ P=،  ۰۱/۰ P=، ۰۳/۰ P=، ۰۳/۰ P=، ۰۴/۰ P=، و۰۴/۰ P= ).
نتیجه گیری: افزایش بیان GAS۲ در سرطان کولورکتال با شاخصهای پیشرفت سرطان و پیش آگهی ضعیف بیماری ارتباط دارد و بنابراین ممکن است بعنوان یک بیومارکر پیش آگهی در سرطان کولورکتال عمل کند.
 

---

سنگ های ادراری سومین بیماری شایع دستگاه ادراری است و شواهد نشان می دهد که میزان بروز این بیماری در چند دهه گذشته به طور مستمر افزایش یافته است. میزان بروز سالانه تشکیل سنگ در کشورهای صنعتی ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ مورد در هر میلیون نفر گزارش شده است که در % ۲۵ از مبتلا یان، سنگ ها باید به طور فعال خارج شوند .میزان تشکیل سنگ در نقاط مختلف جهان ، متفاوت گزارش شده است . این میزان در آسیا%۱-۵در اروپا%۵-۹ در آمریکای شمالی ۳% و در عربستان سعودی % ۲۰ گزارش شده است. در تحقیقی که سال ۲۰۰۵ در ایران انجام گرفت ، میزان شیوع این بیماری %۵/۷گزارش شد. علاوه بر میزان بالای تشکیل سنگ های ادراری، میزان عود مجدد آنها نیز بالاست ؛ به طوری که تقریبا%۶۰افرادی که یک سنگ کلسیمی می سازند، سنگ دیگری راطی ۱۰ سال بعد خواهند ساخت . میزان متوسط تشکیل سنگ جدید در بیمارانی که قبلاً سنگ داشته اند ، حدودیک سنگ در هر ۲ یا ۳ سال است . در ایران نیزمیانگین عود مجدد سنگ % ۱۶ پس از ۱ سال، % ۳۲ پس از ۵ سال و % ۵۳ پس از ۱۰ سال گزارش شده است. به نظرمی رسد که بهترین راه برای کنترل تشکیل سنگ کلیه و عوارض ناشی از آن به خصوص در کشورهای در حال توسعه، پیشگیری از رشد سنگ یا شکل گیری سنگ جدیدباشد. ارتباط سنگ های ادراری بارژیم غذایی تا حدودی شناخته شده است، ولی موارد ضدو نقیضی در این زمینه وجود دارد .به طور مثال، در حالیکه یکی از علل مهم بروز سنگ آندمیک در کشورهای روبه توسعه از جمله ایران، هند و ترکیه، کمبود مصرف پروتئین ذکر شده، در کشورهای صنعتی مصرف زیاد پروتئین از عوامل مهم تشکیل سنگ به شمار می آید .عده کمی نیز معتقدند که دلیلی برای توجیه افزایش مصرف پروتئین و شیوع بیشتر سنگ ادراری وجود ندارد. درگذشته، به بیماران مبتلا به سنگ های کلیویِ کلسیم دارتوصیه می شد تا مصرف منابع کلسیم را محدود کنند؛ بااین حال، شواهد کنونی صحت این مسئله را زیر سؤال می برد.  به طورکلی اظهار شده است که دریافت زیاد منابع پروتئین،سدیم، کلسیم و اگزالات ممکن است خطر تشکیل سنگ را در افراد مستعد افزایش دهد. ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺳﻦ و ﺟﻨﺲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﺑﺮ اﻳﺠﺎد ﺳﻨﮓﻫﺎی ادراری دارﻧﺪ  به ﻃﻮریﻛﻪ در ﺧﺎﻧﻢﻫﺎی ﺟﻮان؛ ﻛﻠﺴﻴﻢ، ﻓﻴﺘﺎت و ﻣﺼﺮف ﻛﺎﻓﻲ ﻣﺎﻳﻌﺎت ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ ﺳﻨﮓﻫﺎی ادراری ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ و ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎی ﺣﻴﻮاﻧﻲ و ﺳﻮﻛﺮوز ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻦ ﺧﻄﺮ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ. در ﺑﺰرگﺳﺎﻻن ﺑﺎ ﺳﻦ ﺑﻴﺶ  ﺗﺮ ﻣﺼﺮف ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺗﺄﺛﻴﺮی ﻧﺪارد  اﻣﺎ ، ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ، ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ و ﻣﺼﺮف ﻣﺎﻳﻌﺎت ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ اﻳﺠﺎد ﺳﻨﮓﻫﺎی ادراری ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ و وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ C ﺧﻄﺮ ﺳﻨﮓﻫﺎی ﻋﻼﻣﺖدار را ﺑﻴﺶ  ﺗﺮ  ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ دﻓﻊ آب  ﻣﻲﺷﻮد ﻧﻴﺰ ﻣﺴﺎﻋﺪ  ﻛﻨﻨﺪه ی ﺳﻨﮓ ادراری ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﺑﺪﻧﻲ ﺑﺪون درﻳﺎﻓﺖﻛﺎﻓﻲ آب ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ ادرار، اﺳﻴﺪی ﺷﺪن آن و ﻛﺮﻳﺴﺘﺎﻟﻮری و اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺮ ﺳﻨﮓ ادراری  ﻣﻲﺷﻮد. در ﻫﻤﻴﻦ راﺳﺘﺎ  ، ﻧﻘﺶ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺎﻳﻌﺎت ﻛﺎﻓﻲ در ﭘﻴﺶﮔﻴﺮی از اﻳﺠﺎد و ﻋﻮد ﺳﻨﮓﻫﺎیادراری در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ آﻣﺪه اﺳﺖ .با این که شواهد کافی مبنی بر تأثیر مصرف روزانه ۲ لیتر آب در پیشگیری اولیه از سنگهای ادراری دارد. این راه کار هنوز به عنوان یک سیاست بهداشت عمومی اجرا نشده است. اگر چه سایر مطالعه ها هم گویای هزینه ی اثر بخش بودن آن است. با توجه به اینکه سنگ کلیه در شهرستان ایلام شایع میباشد وتحقیقات زیادی در زمینه اپیدمیولوژی سنگهای ادراری انجام نشده است و الگوی مصرف مایعات ورژیم غذایی در افراد سالم و افراد دارای سنگهای ادراری مشخص نیست .همچنین از میزان تأثیر استفاده از مایعات در پیشگیری از سنگهای ادراری اطلاعات کمی موجود می باشد. مطالعه حاضربا هدف بررسی تاثیر فاکتورهای تغذیه ای برتشکیل سنگ های کلیه ومجاری ادراری در مراجعین به کلینیک های تخصصی درشهر ایلام انجام می گردد.

---

این مطالعه در دو مرحله اجرا خواهد شد:
بخش اول این مطالعه که به روش گذشته نگر انجام خواهد شد ابتدا پس از کسب مجوزهای لازم  به زایشگاه بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان اسلام آبادغرب مراجعه می شود تمام تولدهای نارس تک قلو ساکن این شهرستان که براساس تاریخ اخرین دوره پریود مادر LMP وسن حاملگی براساس معیارهای سونوگرافیکی زیر ۳۷  هفته باشد وارد مطالعه خواهد شد در این پژوهش نوزادانی که نارسی آنها توسط پزشک متخصص اطفال به علت مشکلات ژنتیکی و ناهنجاری های مادرزادی تشخیص داده شده باشد از نمونه های پژوهش حذف خواهند شد،  موارد تاخیررشد داخل رحمی((IUGR هم که در دفتر ثبت زایمان مشخص شده است از تولدهای نارس تفکیک می شود. همزمان یک گروه شاهد از نوزادان ترم ساکن این شهرستان انتخاب خواهند شد ، سپس با مراجعه به واحد پذیرش بیمارستان آدرس هر دو  گروه اخذ و با  توجه به آدرس به  پرونده‌ی  خانوار در مراکز  بهداشتی
 مراجعه و اطلاعات بر اساس پرسش نامه‌ی طراحی شده استخراج و در صورت ناقص بودن یا ناخوانا بودن فرم های داخل پرونده ، اطلاعات به صورت تلفنی اخذ خواهد شد و سپس اطلاعات  وارد نرم افزار   SPSS  نسخه ۲۰ شده و بر اساس متغیرهای مورد نظر تجزیه وتحلیل شده و مدل پیشگیری طراحی خواهد شد.
لازم به توضیح است در مرحله اول  بر اساس دفاتر ثبت زایمان موجود در زایشگاه  عوامل خطر بروز تولد نارس که در این دفاتر به عنوان عوامل خطر در دوران بارداری( فشارخون مزمن،پره اکلامپسی/ اکلامپسی، بیماری قلبی ، بیماری تیروئید ، آنمی در زمان بستری، دیابت بارداری و غیربارداری ،کوریوآمنیوتیت ،عفونت ادراری تناسلی و سایر بیماریهای زمینه ایی مادرو..) و عوامل خطر مربوط به زمان زایمان(پارگی زودرس کیسه آب، دکلمان جفت،آغشته به مکونیم،ضربان قلب جنینی مختل و سایر موارد ) جهت بررسی علل مختلف تولد نارس و تاثیرات متفاوت  آن ها روی رشد و نمو برای مرحله دوم مطالعه و طبقه بندی جداگانه آن ها ثبت خواهد شد.
در مرحله دوم با استفاده از اطلاعات مرحله ی اول مطالعه، از بین موارد نارس کودکان زیر ۶ سال را با موارد شاهدی که از نظر تاریخ تولد، محل سکونت (در شهرترجیحا از همان محله یا منطقه و در روستا ترجیحا از همان روستا و در صورت عدم وجود تولد در آن محدوده ی زمانی از نزدیکترین روستا) و طبقه‌ی اجتماعی( از نظرشغل پدر و مادر)  همسان سازی شده اند را از لحاظ رشد جسمی ، هوشی و تکاملی با استفاده از آزمون های استاندارد مقایسه و اطلاعات وارد نرم افزار SPSS نسخه۲۰  شده و تجزیه وتحلیل خواهند شد.

این مطالعه در دو مرحله اجرا خواهد شد:
بخش اول این مطالعه که به روش گذشته نگر انجام خواهد شد ابتدا پس از کسب مجوزهای لازم  به زایشگاه بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان اسلام آبادغرب مراجعه می شود تمام تولدهای نارس تک قلو ساکن این شهرستان که براساس تاریخ اخرین دوره پریود مادر LMP وسن حاملگی براساس معیارهای سونوگرافیکی زیر ۳۷  هفته باشد وارد مطالعه خواهد شد در این پژوهش نوزادانی که نارسی آنها توسط پزشک متخصص اطفال به علت مشکلات ژنتیکی و ناهنجاری های مادرزادی تشخیص داده شده باشد از نمونه های پژوهش حذف خواهند شد،  موارد تاخیررشد داخل رحمی((IUGR هم که در دفتر ثبت زایمان مشخص شده است از تولدهای نارس تفکیک می شود. همزمان یک گروه شاهد از نوزادان ترم ساکن این شهرستان انتخاب خواهند شد ، سپس با مراجعه به واحد پذیرش بیمارستان آدرس هر دو  گروه اخذ و با  توجه به آدرس به  پرونده‌ی  خانوار در مراکز  بهداشتی
 مراجعه و اطلاعات بر اساس پرسش نامه‌ی طراحی شده استخراج و در صورت ناقص بودن یا ناخوانا بودن فرم های داخل پرونده ، اطلاعات به صورت تلفنی اخذ خواهد شد و سپس اطلاعات  وارد نرم افزار   SPSS  نسخه ۲۰ شده و بر اساس متغیرهای مورد نظر تجزیه وتحلیل شده و مدل پیشگیری طراحی خواهد شد.
لازم به توضیح است در مرحله اول  بر اساس دفاتر ثبت زایمان موجود در زایشگاه  عوامل خطر بروز تولد نارس که در این دفاتر به عنوان عوامل خطر در دوران بارداری( فشارخون مزمن،پره اکلامپسی/ اکلامپسی، بیماری قلبی ، بیماری تیروئید ، آنمی در زمان بستری، دیابت بارداری و غیربارداری ،کوریوآمنیوتیت ،عفونت ادراری تناسلی و سایر بیماریهای زمینه ایی مادرو..) و عوامل خطر مربوط به زمان زایمان(پارگی زودرس کیسه آب، دکلمان جفت،آغشته به مکونیم،ضربان قلب جنینی مختل و سایر موارد ) جهت بررسی علل مختلف تولد نارس و تاثیرات متفاوت  آن ها روی رشد و نمو برای مرحله دوم مطالعه و طبقه بندی جداگانه آن ها ثبت خواهد شد.
در مرحله دوم با استفاده از اطلاعات مرحله ی اول مطالعه، از بین موارد نارس کودکان زیر ۶ سال را با موارد شاهدی که از نظر تاریخ تولد، محل سکونت (در شهرترجیحا از همان محله یا منطقه و در روستا ترجیحا از همان روستا و در صورت عدم وجود تولد در آن محدوده ی زمانی از نزدیکترین روستا) و طبقه‌ی اجتماعی( از نظرشغل پدر و مادر)  همسان سازی شده اند را از لحاظ رشد جسمی ، هوشی و تکاملی با استفاده از آزمون های استاندارد مقایسه و اطلاعات وارد نرم افزار SPSS نسخه۲۰  شده و تجزیه وتحلیل خواهند شد.

 

---

سقط جنین به ختم بارداری قبل از هفته بیستم بارداری و تولد جنین هایی با وزن کمتر از ۵۰۰ گرم اطلاق می گردد (۱و۲). سقط جنین یکی از معدود مشکلاتی است که زندگی زوجین را درگیر کرده و جز شایع ترین عوارض بارداری می باشد (۳). سقط جنین انواع مختلفی دارد: در یک حالت بعد از شروع بارداری، به دلایل جنینی یا مادری، محصول بارداری به طور خودبه خودی از رحم مادر خارج می شود که به آن سقط خودبه خودی می گویند. در حالتی دیگر در فرآیند بارداری مشکلی وجود ندارد ولی به دلایلی به طور ارادی خاتمه داده می شود. این نوع سقط جنین، مغایر با قوانین است که به آن سقط جنایی یا غیرقانونی نیز گفته می شود. هنگامی سقط جنین قانونی است که در بیمارستان و شرایط ایمن انجام شود و خطر مرگ تا حد زیادی کنترل می شود. پذیرش فردی معمولا به صورت ناایمن در محیطی انجام می شود که حداقل استاندارهای بهداشتی را ندارد (۴). سقط های غیر بهداشتی از مشکلات عمده زنان در دوره باروری آنها می باشد. این نوع از سقط عمدتا خارج از سیستم قانونی و توسط افرادی که اطلاعات و مهارت کافی در این زمینه ندارند و در محیط فاقد استانداردهای بهداشتی و پزشکی است انجام می گیرد (۵). در سال های اخیر شیوع سقط های خودبه خودی در زنان افزایش یافته است (۶و۷). سقط خودبه خودی که به از دست رفتن جنین قبل از هفته بیستم بارداری اطلاق می شود، از رایج ترین درگیری های بارداری محسوب می شود و در ۱۰-۲۰ درصد از بارداری ها رخ می دهد. سقط خودبه خودی ممکن است علل مختلف ژنتیکی و یا فیزیولوژیکی داشته باشد (۶و۸).
بر طبق برآورد سازمان بهداشت جهانی از هر ۱۰ بارداری، یک مورد به طریق سقط جنین ناایمن خاتمه می یابد و از هر ۸ مورد مرگ و میر مادران، یک مورد ناشی از سقط جنین های ناایمن است(۹). در بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ به طور متوسط سالیانه ۵۵.۷ میلیون سقط در جهان به وقوع پیوسته که از این تعداد ۲۵.۱ میلیون سقط غیرایمن بوده و ۹۷ درصد آن در کشورهای در حال توسعه رخ داده است (۱۰). قابل ذکر است که حداقل ۸درصد علل مرگ و میر مادران در جهان به علت سقط غیرایمن است. سالیانه ۱۲۱ میلیون بارداری ناخواسته در جهان به وقوع پیوسته است که ۶۱ درصد آنها منتج به سقط شده است(۱۱). در ایران سقط تنها به منظور حفظ جان مادر تا قبل از چهار ماهگی بارداری مجاز شمرده می شود (۱۲). این نوع سقط که با عنوان سقط درمانی شناخته می شود از سال ۱۳۸۴ به صورت قانونی درآمده است(۱۳). آمار دقیقی از سقط جنین در ایران در دسترس نیست و بر اساس تحقیقات صورت گرفته آمار سقط غیرقانونی سالیانه حدود ۲۹۰ هزار و بیشترین محدوده سن سقط بین ۱۵ تا ۲۴ سال بوده است(۱۴). همچنین در مطالعه ای در تهران گزارش شد که سالیانه ۱۱۵۰۰ سقط در زنان متاهل به وقوع می پیوندد(۱۵).
طبق مطالعات انجام شده از علل سقط جنین می توان حالات غیرطبیعی شکل رحم، اشکالات سیستم ایمنی، مشکلات هورمونی، نواقص آناتومیک و آندومتریوز، سن مادر، عوامل محیطی، عفونت ها، بیماری های مادر و اختلالات کروموزومی و ژنتیکی، اختلال اندوکرینی مانند: هیپوتیروییدی، دیابت، مصرف داروها، سیگار، الکل، کافین، اشعه، داروی ضدبارداری، ترومای فیزیکی، عوامل خونی و موارد ناشناخته را  نام برد (۱۶-۱۸). همچنین وقتی مادران با بارداری ناخواسته مواجه می شوند ناگزیر به انجام سقط می شوند (۱۹). صرف نظر از علل سقط، عوارض ناخوشایند و در برخی موارد خطرناک آن برای مادر غیرقابل انکار است. از این عوارض می توان به خونریزی، اختلالات انعقادی، عفونت رحم، شوک باکتریال، سپتی سمی، نارسایی حاد کلیه، پارامتریت و پریتونیت و حتی مرگ مادر اشاره نمود (۲۰). همچنین این عارضه بارداری منجر به اختلالات جسمی، افسردگی، اضطراب، اختلالات خواب و مشکلاتی در سلامت عمومی فرد می شود و عملکرد اجتماعی فرد و خانواده را کاهش می دهد (۲۱). پیامدهای سقط ناامن فقط متوجه خود فرد نمی شود بلکه کل سیستم مراقبت بهداشتی را متاثر می سازد زیرا بسیاری از منابع باید صرف درمان عوارض ناشی از سقط های غیر ایمن شود (۲۲). ۵۰-۶۰ درصد بارداری ها در ۲ یا ۳ هفته اول سقط می شوند به نحوی که حتی خود مادران باردار نیز متوجه نمی شوند. ۱۲-۱۵ درصد بارداری ها هم به پایان می رسد و زنان باردار متوجه سقط جنین خود می شوند. ناباروری و سقط مکرر جنین از مشکلات فردی و اجتماعی هستند که می تواند افراد مبتلا را در معرض فشارهای روانی گوناگون قرار دهد. بروز رفتارهای تکانشی و خشم های پراکنده، استرس، احساس بی ارزشی و بی کفایتی، اضطراب و تشویش به ویژه در درمان های طولانی و ناموفق، باورهای منفی نسبت به خود، نگرانی در مورد جذابیت های جنسی، احساس طردشدگی، نگرانی شدید و کاهش عزت نفس از جمله مشکلات روانی هستند که از سوی محققین گزارش شده اند و این مشکلات خود منجر به استرس و اضطراب در این افراد می گردند(۲۳).
مرگ و میر مادران به دلیل عوارض بارداری و زایمان از مهمترین شاخص های نشان دهنده توسعه کشورها و متشکل از مجموعه عوامل مختلفی است که مداخله در هر مرحله می تواند از بروز مرگ های مشابه بعدی جلوگیری کند. سقط جنین از جمله مسایل فراگیر در جوامع بشری است که نه تنها نیازمند بررسی های همه جانبه از لحاظ پزشکی و بهداشتی است بلکه معلول علل بی شماری است که در حیطه های مختلف فقهی، حقوقی و اجتماعی قابل بررسی است. در دوران همه گیری کووید۱۹، تغییرات در سبک زندگی مانند فاصله گذاری و محدودیت های اجتماعی و اقتصادی، از دست دادن شغل و نبود حمایت های اجتماعی توسط دولت ها، ابتلای زن باردار به بیماری، محدود شدن انجام مراقبت های روتین دوران بارداری و یا حتی مرگ همسر به دلیل بیماری از عوامل تمایل به سقط ذکر شده است(۲۴). کووید۱۹ و به تبع آن سقط در دوره همه گیری یکی از مباحث چالش برانگیز است. یکی از مهمترین پیامد سقط های عمد و غیرایمن، ناتوانی های جسمی و مرگ و میر مادران است(۲۵). شیوع بیماری کووید۱۹ و تعداد موارد ابتلا و مرگ و میر ناشی از آن در سراسر جهان رو به افزایش است که در این بین نیز اضطراب در مورد کووید۱۹ شایع است و یکی از مواردی که باید کنترل شود، استرس و اضطراب ناشی از اپیدمی کرونا ویروس در زنان باردار برای جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته است (۲۶). کووید۱۹ افراد دارای بیماری های زمینه ای و سیستم ایمنی ضعیف را بیشتر درگیر می کند. در این میان زنان باردار نیز به علت تغییرات فیزیولوژیکی دوران بارداری بیشتر در معرض ابتلا قرار دارند (۲۷).
در مورد ویروس و اثرات آن از جمله عوامل قطعی خطر بیماری و میزان مرگ و میر مادران باردار، جنین و نوزادان اطلاعات چندانی در دسترس نیست و موارد ناشناخته زیادی وجود دارد. با این وجود می توان با ارایه توصیه و آموزش ها در زمینه اقدامات پیشگیرانه برای زنان باردار و ایجاد  بسترها و تمهیدات لازم از سوی مسئولان بهداشتی و درمانی کشور برای نظارت و پیگیری منظم این گروه از افراد اقدام نمود. همچنین دسترسی زنان به مراکز بهداشتی درمانی و پایگاه های سلامت و مشاوره درباره تنظیم خانواده و تدوین آیین نامه های مبتنی بر اصول اخلاقی در دوره همه گیری کرونا جهت پیشگیری از سقط های غیرایمن و القایی ضروری است. لذا با توجه به اهمیت موضوع سقط به عنوان یک عامل تهدید کننده سلامتی مادران و با توجه به محدود بودن داده های مربوط به سقط و وضعیت سلامت مادر پس از سقط و همچنین نبود مطالعات کافی و گسترده در این زمینه در شهر خرم آباد و همینطور با استناد به ناشناخته بودن بیماری کووید۱۹ و عوارض حاصل از آن در بارداری، انجام مطالعه ای برای تعیین عوامل موثر بر سقط جنین در زنان باردار شهر خرم آباد در شش ماهه دوم سال ۱۳۹۹ ضروری به نظر می رسد.