Department of Public Health and Health Education, School of Health, Ilam University of Medical sciences, Ilam, Iran
Abstract: (2622 Views)
لیشمانیوز از بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان است که توسط انگل های جنس لیشمانیا به وجود می آیند و از طریق گزش پشه خاکی(فلبوتوموس) به انسان انتقال می یابند. این بیماری به صورت ضایعات جلدی(سالک)، جلدی-مخاطی و احشایی(کالاآزار) بروز می کند(2،1). لیشمانیوز جلدی در انسان با توجه به عامل بیماری و علائم بالینی به دو شکل سالک شهری(خشک) و سالک روستایی(مرطوب) بروز می کند. ضایعه حاصل از این بیماری بی درد و دارای خارش خفیف است که در صورت بروز عفونت ثانویه دردناک می شود. بهبودی کامل 6 تا 12ماه و گاه بیشتر طول می کشد و اثر آن به صورت جوشگاهی فرو رفته با حاشیه ایی نامنظم باقی می ماند. ابتلا به لیشمانیوز جلدی روستایی فرد را به هر دو نوع لیشمانیوز جلدی (شهری و روستایی) ایمن می کند اما ابتلا به نوع لیشمانیوز جلدی شهری فرد را فقط به نوع شهری ایمن می نماید. درمان استاندارد توصیه شده در کشور ایران استفاده از آمپول گلوکانتیم(ترکیبات آنتیموان 5 ظرفیتی) و روش کرایو تراپی می باشد که هر کدام از این روشها دارای عوارضی می باشند. سپری نشدن دوره طبیعی بیماری سبب ایجاد ایمنی نسبی می گردد که در نتیجه آن احتمال ابتلای مجدد فرد به این بیماری در سالیان بعد وجود دارد.(1). لیشمانیوز در88 کشور دنیا آندمیک است و 350 میلیون نفر در جهان در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند به طوریکه سالانه 2 میلیون نفر به این بیماری مبتلا می شوند(2). سالیانه حدود ۳۰ هزار نفر مبتلا به سالک، در ایران گزارش می شود شهرستان دهلران از کانونهای مهم لیشمانیوز جلدی روستایی است که بالاترین میزان بروز و شیوع را در استان ایلام دارا می باشد. این بیماری به عنوان یک مشکل بهداشتی مطرح است وعوارض، هزینه درمان و صدمات روحی روانی زیادی را در پی دارد(8). آمارها و شاخص های ارائه شده از سوی مرکز مدیریت بیماریها به معاونت بهداشتی دانشگاههای علوم پزشکی کشور حاکی از این حقیقت است که استان ایلام و شهرستان دهلران دارای بیشترین میزان بروز سالک جلدی نوع روستایی را دارا می باشند(9). عدم توفیق محققان در تهیه و تولید واکسن و داروی مناسب برای بسیاری از بیماریهای انگلی از جمله لیشمانیوز جلدی و شیوع بالای این بیماری ها، مورد توجه سازمان جهانی بهداشت بوده، به طوریکه اهمیت آموزش بهداشت را برای مقابله با این بیماری در صدر برنامه های سازمان جهانی بهداشت قرار داده است(13و12). زیرا آموزش بهداشت باعث تشویق و توانمندسازی مردم به قبول و انجام رفتارهای بهداشتی داوطلبانه، تغییر نگرشها و تغییر رفتار که جزء اهداف اصلی برنامه های آموزش بهداشت است، می شود (14)لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت ایمنی فعال و عوامل فردی موثر بر رفتار دانش آموزان طراحی شده و محققان قصد دارند که از نتایج حاصله جهت طراحی مداخله آموزشی مناسب به منظور پیشگیری از این بیماری، استفاده نمایند.
:
Cross sectional |
Received: 2016/07/22 | Accepted: 2016/10/17 | Published: 2020/09/19