نوع جدیدی از بیماری کرونا ویروس (
COVID-19)
[1] در دسامبر 2019 اولین بار در چین گزارش شد که بدنبال آن سایر کشورها نیز درگیر این بیماری شدند و به عنوان یک نگرانی بهداشت عمومی معرفی شد. انتقال این بیماری در انسان ها از طریق قطرات تنفسی، دستان آلوده و ... میباشد(1). افراد مبتلا به این بیماری دارای نیازهای متنوعی می باشند که علاوه بر نیازهای مربوط به مدیریت پزشکی، سایر نیازها شامل نیازهای روانی، اجتماعی و توانبخشی است که پزشکان به تنهایی نمی توانند این نیازها را تامین نمایند؛ و سایر افراد درگیر در این بیماری مانند خانواده های مبتلایان و پرستاران نقش مهمی را ایفا می کنند(2).
نتایج مطالعات در اپیدمی های قبلی مانند سارس نشان می دهد که افراد پیر، خانواده مبتلایان و کادر بهداشت و درمان که وظیفه مراقبت از بیماران را برعهده دارند همه درگیر بیماری می شوند(3). کنترل بیماری های عفونی بخشی اساسی از مراقبت است و در مواجهه با این وضعیت بحرانی، کارکنان مراقبت های بهداشتی در خط مقدم، که مستقیماً در تشخیص، درمان و مراقبت از بیماران مبتلا به
COVID-19 درگیر هستند در معرض خطر پریشانی روانی و سایر نشانه های سلامت روان قرار دارند(4). در همه گیری جهانی
COVID-19، نقش اساسی پرستاران و ماما ها در این مرحله به معرض نمایش گذاشته شده است. در شرایطی که با چالش های جبهه های مراقبت های بهداشتی و بی ثباتی اقتصادی مواجه هستیم، پرستاران و ماما ها در خط مقدم در حال مراقبت از بیماران مبتلا هستند(5). تعداد فزاینده ای از تایید و موارد مشکوک، فشار کاری بالا، کاهش تجهیزات حفاظت شخصی، پوشش گسترده رسانه ای، فقدان داروهای خاص و احساس عدم حمایت کافی از آن ها ممکن است همگی به بار روانی این کارکنان مراقبت های بهداشتی بیفزاید. در مطالعه لای
[2] و همکاران، در تعدادی از پرسنل، عدم تمایل نسبت به کار و یا حتی در نظر گرفتن استعفا گزارش شده است و همچنین در پرسنل، سطح بالایی از استرس، اضطراب و علائم افسردگی دیده شده است(4). همچنین طبق نتایج پژوهشی، ارائه دهندگان خدمات درمانی از بیماری
[3]MERS-COV هراس داشتند خصوصا پرستارانی که ارتباط نزدیکی با بیماران داشتند و نگرانی آن ها بصورت ترس و اضطرابی بود که ممکن است بیماری بر خانواده آنان تاثیر بگذارد زیرا کادر درمان به واسطه تماس با مبتلایان بیشتر از سایر اقشار به بیماری مبتلا می شدند(6).
نتایج مطالعات در بررسی رفتار های پرسنل به هنگام مواجهه با بیماری های اپیدمیک نشان می دهد که آن ها نگرش منفی نسبت به مراقبت از بیماران داشتند اما بنابر مسوولیت حرفه ای کار خود را ادامه دادند. و همچنین با توجه به ناگهانی بودن این بیماری ها و نداشتن اطلاعات کافی و سودمند، پرستاران و کارکنان بهداشتی بیش تر تمایل به آگاهی از این بیماری و اطلاعات بیش تر درباره ی این بیماری را داشتند. علاوه براین همان گونه که پیشتر اشاره شد شرایط و علل مرتبط با رفتار پرسنل درمان در بحران ها با شرایط عادی متفاوت بوده و نیازمند ارزیابی است. نکته حائز اهمیت این است که تنها با بررسی تمام عوامل تاثیرگذار در بروز یک رفتار از جمله باور های فردی، هنجار های ذهنی و خود کارامدی به علت اصلی بروز یک رفتار می توان دست یافت.
مراقبت یک ضرورت اخلاقی است ورفتار های مراقبتی در برگیرنده اقدامات و رفتار هایی است که توسط پرستاران برای ارائه مراقبت فیزیکی، اجتماعی، روانی، عاطفی و معنوی به بیماران ارائه می شود. نظریه رفتار برنامه ریزی شده، که توسط اجزن
[4] مطرح شده است، مبتنی بر نظریه عمل منطقی است(7). این نظریه وقوع یک رفتار ویژه را پیش بینی می کند؛ مشروط بر اینکه فرد قصد انجام آن را داشته باشد. طبق این نظریه، قصد انجام یک رفتار توسط سه عامل (نگرش نسبت به رفتار، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده) پیش بینی می شود(8). بک
[5] در تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که نظریه رفتار برنامه ریزی شده مقاصد را با دقت بالا پیش بینی می کند و اینکه در پیش بینی رفتار واقعی نسبتاً موفق است(9)
.
با توجه به مباحث گفته شده این نکته واضح است که ناگهانی بودن اپیدمی ها قطعا مشکلات گوناگونی از جمله مشکلات اقتصادی برای کشورها و همچنین مشکلات روحی، روانی و جسمی فراوانی را برای عموم مردم بوجود می آورد. اما در مورد پرسنل درمان که بیش ترین مواجهه با این بیماری ها را دارند؛ شیفت های سنگین، نگرانی برای خود و اعضای خانواده و استرسی که این افراد بدلیل ارتباط مستقیم با این بحران متحمل می شوند، شرایط پیچیده تری را تجربه می کنند که رفتارهای مراقبتی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد. اپیدمی ها با ویژگی های مشابه و متفاوت مرتباً تکرار خواهند شد و ضروری است علل و شرایط بروز رفتارهای مراقبتی پرستاران در این دوران به طور کامل ارزیابی شده تا در موارد مشابه بتوان از نتایج آن استفاده کرد. در این مطالعه تلاش بر این است تا با استفاده از یک ساختار منظم تحت عنوان تئوری رفتار برنامه ریزی شده که رفتار های مراقبتی پرستاران در این برهه زمانی یعنی مواجهه با ویروس
COVID19 را بررسی کرده و ابعاد آن را به شکلی جامع در مورد پرستاران مورد نقد و بررسی قرار دهیم.
1Coronavirus Disease 2019
2Lai
3Middle East Respiratory Syndrom
4Ajzen
5Beck
نوع مطالعه:
مقطعی (Cross sectional) |
موضوع پروپزال:
بهداشت و پرستاری دریافت: 1399/5/31 | پذیرش: 1399/10/6 | انتشار: 1401/10/13